Vragen / advies voor jouw Marokko reis?

Marokko reis tips & praktische informatie

Ga je op reis naar Marokko? Lees deze tips & praktische informatie

Paspoort en visum
Reizigers uit Europa hebben voor Marokko alleen een paspoort nodig. Let op dit moet na vertrek uit Marokko nog minimaal 6 maanden geldig zijn. Europeanen hebben geen visum nodig.

Inentingen
Er zijn geen inentingen verplicht. DTP en Hepatitis A wordt aangeraden. Voor meer informatie: vaccinatiesopreis.nl

Elektriciteit
Een aparte stekker is niet nodig. Ook in de bergen zijn de meeste dorpen inmiddels aangesloten op elektriciteit en kun je er bijv. batterijen opladen. Een verdeelstekker  of een kleine contactdoos om meerdere apparaten gelijk te kunnen opladen is handig als je met een grote(re) groep gaat wandelen en in Berberhuizen slapen. Een power-bank is dan natuurlijk nog gemakkelijker.

Water
In de steden is er een goede drinkwatervoorziening en wordt het water gezuiverd met chloor. In de bergen wordt het water vaak afgetapt van natuurlijke bronnen. Wees altijd voorzichtig met drinken van water en kies bij gevoelige darmen liever voor flessen water. Flessen mineraalwater zijn vrijwel overal te koop; ook in de bergen. Het geeft wel extra afval. Soms kun je iemand blij maken met een goede lege fles met dop.

Geld
De munteenheid van Marokko is de Dirham (DH).
1 DH is ongeveer 11 eurocent; voor het gemak rekent u 1 op 10. Dat is ook de koers die op straat gehanteerd wordt als je direct met euro’s betaalt. Op veel plekken kan dit, zeker bij wat grotere aankopen (souvenirs).

Pinnen
Pinnen kan op het vliegveld en in alle grote steden. In de stad en ook op het vliegveld vind je ook banken en loketten waar je euro’s kunt wisselen. Activeer wel je bankpas voor pinnen buiten Europa.

Losse munten
Zorg dat je altijd wat losse munten op zak hebt voor fooien, straatartiesten, aalmoezen en kleine aankopen. Kleingeld is de motor van de Marokkaanse economie. Een glas vers geperst sinaasappelsap op het beroemde plein Jemaa el Fna in Marrakech kost 4 DH, grofweg ca. € 0,40. Grote biljetten van 100 en 200 Dirham zijn soms moeilijk te wisselen. Veelal lukt dit beter bij aankoop in een ‘echte’ winkel, waar je bijvoorbeeld flessen mineraalwater koopt, dan bij een marktkraam.

Fooien
Het is in Marokko zeer gebruikelijk om fooi te geven. Met name in restaurants, cafés, bij kruiers, chauffeurs, gidsen en dergelijke. Muntgeld is voor aalmoes vragers. Ook die zie je veel in Marokko. Een redelijke fooi voor een kruier bijvoorbeeld begint vanaf 20 of 50 dirham. Voor restaurants is 10% gebruikelijk. Voor gidsen en chauffeurs die meerdere dagen een reis begeleiden is 400 dirham en meer gebruikelijk.

Feestdagen
Er zijn een aantal nationale feestdagen waarop banken, winkels en overheidsgebouwen gesloten kunnen zijn: 1 januari, 11 jan. (onafhankelijkheids – manifest), 3 mrt (nationale feestdag), 1 mei, 9 juli (jongeren), 14 aug. Wadi-Eddahab, 20 aug. (revolutie dag), 6 nov. (groene mars), 18 nov. (onafhankelijkheidsdag).
Veel belangrijker zijn de islamitische feestdagen die elk jaar op een andere kalenderdag vallen. De Ramadan is de jaarlijkse vastenperiode van 28 dagen met aan het einde het Suikerfeest. Het Offerfeest is elk jaar ca. 10 weken daarna. Ramadan en offerfeest schuiven elk jaar ca. 10 dagen naar voren vanwege het rekenen met het aantal manen in plaats van maanden. In Marokko beginnen beide feesten vaak 1 dag later dan in Nederland.

Ramadan 2023: donderdag 23 maart t/m donderdag 20 april 
In 2023 begint de vastenperiode in Marokko waarschijnlijk op woensdag 22 maart en begint het Suikerfeest, dat officieel 3 dagen duurt, op vrijdag 21 april begint het Suikerfeest, dat officieel 3 dagen duurt. Islamitische gelovigen eten en drinken niet tussen zonsopgang en zonsondergang tijdens de vasten periode. En hoe het komt dat het zo ingewikkeld is om vast te stellen wanneer het einde en begin precies is wordt prachtig uitgelegd in het tijdschrift van de Belgische Volkssterrenwacht MIRA. Auteur: Philippe Mollet.
Toeristen en bezoekers worden overigens tijdens de Ramadan goed verzorgd. En het wordt zelfs als soort van extra eer gezien om extra moeilijke taken te verrichten in de vasten periode.

Offerfeest 2023: woensdag 28 juni t/m vrijdag 30 juni
Het Offerfeest – Eid el Kebir (het grote feest) is in Marokko in 2023 waarschijnlijk van woensdag 28 juni t/m vrijdag 30 juni. De exacte dag is, net als bij de Ramadan, afhankelijk van de precieze stand van de maan. De eerste dag van het offerfeest kunt u vergelijken met eerste Kerstdag in Nederland. Bij het geven van een fooi mag je er best rekening mee houden dat zowel het Offerfeest als het Suikerfeest bij voorkeur samen met de eigen familie thuis wordt gevierd.

Afstand en landschap
Marokko is een groot land; meer dan 11x zo groot als Nederland. Het is de toegangspoort tot Afrika. Van Amsterdam naar het zuiden van Spanje is het zo’n 2500 km. Vanuit Europa steek je daar de straat van Gibraltar over, op het smalste stuk is de afstand slechts 14 km. Van Algeciras naar Tanger is het toch nog 2,5 uur varen; een snelle boot doet het in de helft van die tijd. Met het vliegtuig ben je al in 3 uur vliegen vanuit Amsterdam in Casablanca, direct naar Marrakech duurt de vlucht ca. 3,5 uur.

Tijdverschil
Let op bij uw vluchttijden: in de winter is er géén tijdsverschil meer. Marokko heeft gekozen voor altijd zomertijd. Tijdens onze wintertijd is het tijdsverschil 1 uur. Voor de Ramadan periode (zie boven) geldt vaak een afwijkend regime om het moment van breken van de vastendag – net na de zonsondergang – niet al té laat op de dag te laten plaatsvinden. Het kan dus goed zijn dat in de week voor 23 maart de klok een uur vooruit wordt gezet. Zonsondergang op 23 maart 2023 – start van de Ramadan – is om 19h44 dat wordt dan 18h44
Note: let op aankomst en vertrektijden van vluchten worden altijd aangegeven in de lokale tijd! Een die tijden worden dan dus voor één maand aangepast.

Bergen, de kust en de woestijn
Marokko heeft een lange kust met in het noorden de Middellandse Zee en in het westen de Atlantische Oceaan. Dwars door het land lopen een aantal grote bergketens en helemaal ten zuiden kom je terecht in de grote woestijn de  Sahara. Wat veel mensen niet weten is dat het binnenland voor een groot deel uit bergen bestaat. Dat maakt de variatie in het landschap heel bijzonder.
Zie ook bergwijzer.nl.

Het Hoge Atlasgebergte is met zijn hoge toppen van 4.000m hoger dan de Pyreneeën en bijna even hoog als de Alpen. Marokko’s hoogste top is 4.167m; dat is het hoogste punt in heel Noord Afrika.

Ook al ligt Marokko een stuk zuidelijker dan Europa, in de winter ligt er hoog in de Marokkaanse bergen sneeuw. De sneeuwgrens ligt veelal net boven de 2.000m, vandaar dat je tot die hoogte de meeste bergdorpjes tegenkomt. In het Atlasgebergte vindt je zelfs enkele ski-liften. Het bijzondere dorpje Oukaïmeden ligt op 2600m. hoogte en is een combinatie van een klein ski-resort aan de ene zijde van de beek en aan de andere zijde een zogenaamde ‘azib’ = het zomerverblijf van herders die hier in de zomer met hun kudden geiten en schapen naar toe trekken!!

De bergketens doorsnijden het land van west naar oost. In het noorden, niet ver van de Middellandse Zee vindt je het Rif gebergte; verder naar het zuiden liggen de drie afzonderlijke ketens van het Atlasgebergte die zich vanaf de kust in het westen uitstrekken tot ver in het oosten:

  • de Midden Atlas net onder Fès;
  • de Hoge Atlas net ten zuiden van Marrakech;
  • en nog verder naar het zuiden de Anti Atlas.

Het oudste gebergte de Anti Atlas is tevens de laatste afscheiding voor de Sahara woestijn; een onmetelijk en uitgestrekt gebied tot ver in Libië. In Marokko vindt je voor al in het verre zuidoosten grootse zandduinen van wel meer dan 150 meter hoog o.a. bij Merzouga het Erg Chebbi en ver onder M’hamid het Erg Chagaga.
Zie ook: wikipedia/Erg_Chebbi

Het grootste deel van de bevolking woont in het relatief vlakke en vruchtbare noordwesten van Marokko. Hier vindt je ook de grote steden: Casablanca, Rabat, Tanger, Fes en Meknes. Marrakech ligt zo’n 600 km vanaf de Middellandse Zee, grofweg in het midden van Marokko en wordt in de volksmond de ‘parel van het zuiden’ genoemd. Ook wel ‘de rode’ (stad) omdat oorspronkelijk de huizen en de oude stadsmuur zijn gebouwd met rode leem.

Vanuit Marrakech zie je bij helder weer het Hoge Atlasgebergte al liggen; met tot ver in mei de wit besneeuwde toppen. In iets minder dan 1,5 uur rijdt je vanuit Marrakech naar het bergdorp Imlil of het kleine ski-resort Oukaïmeden.

Toubkal

Jbel (= berg) Toubkal is met 4.167m. de hoogste top van Noord Afrika. Te midden van andere majestueuze toppen. In de zomer is de beklimming ‘slechts’ een stevige wandeltocht. In de winter komt er meer bij kijken; o.a. stijgijzers om over de bevroren sneeuw naar boven te klimmen. Ook voor tourskiërs is het dan een aantrekkelijk gebied. Door de Hoge Atlas lopen ontelbare vele wandelpaden die de dorpen, soms over grote afstand, met elkaar verbinden.

Wandelen

Wandelen in het Atlasgebergte laat je een grote variatie zien. Over steeds wat hogere passen steek je eenvoudig over van de ene groene vallei met terrasakkertjes en walnotenbomen naar een volgende kleurrijke vallei met kleine Berber dorpjes. Aan de zuidelijke en meer droge zijde van het Hoge Atlasgebergte vindt je de diep ingesneden kloven (Gorges) van de Dadès en de Todra. Het landschap varieert enorm en dat maakt het ook hier een aantrekkelijk wandelgebied. De steile rotswanden zijn geliefd bij rotsklimmers. Door deze streek liepen ook de eeuwenoude karavaanroutes met hun ‘kamelen’ (het zijn dromedarissen met 1 bult; internationaal heten ze kamelen). In de zuidelijke valleien met oasen van dadelpalmen vindt je nog veel verstevigde oude lemen burchten (Kasbah’s) en dorpen (Skour) die tegen vreemde indringers moesten beschermen.

Uiteindelijk voert de weg langs de zuidkant van de Hoge Atlas naar de woestijn en het veel oudere en drogere Anti Atlas gebergte. Hier liggen de ‘droge bergen’ = Jbel Saghro.

Klimaat en temperatuur

Marokko is een land van grote verschillen; ook in het klimaat. In het noorden langs de kust is het mediterraan, verder naar het zuiden wordt het subtropisch. In de bergen en het binnenland is er sprake van een landklimaat met strenge winters en warme zomers.

Van november tot april kan het daar regenen en/of sneeuwen. Verder naar het zuiden en verder naar het oosten neemt de hoeveelheid neerslag af. De maximale temperatuur in Marrakech ligt in de winter rond de 20°C. In de zomer kan de temperatuur oplopen tot flink in de 40°C. Gelukkig is de luchtvochtigheid er laag en vaak staat er (vooral ’s avonds) wel een windje. De gevoels-temperatuur is daardoor nog aangenaam. Al zal het een eerste dag en zeker net na aankomst in de zomer even wennen zijn. Op het heetst van de dag zoek je dan liever de schaduw en is een rustig tempo of een siësta aan te raden.

In de bergen loop je boven de 1.000 meter en juist in de zomer is het daar meer aangenaam. In de lagere delen kan het daar ook flink warm zijn, zeker als in de zon en uit de wind omhoog loopt naar een hogere pas. In de zomer begin je daarom al vroeg met wandelen en hou je ’s middags een lange pauze om te lunchen. In de winter moet je vooral ’s nachts en in de namiddag zodra de zon ondergaat er rekening mee houden dat het flink afkoelt. Temperaturen in de bergen zijn dan ’s nachts onder het vriespunt. Ook in de woestijn kan het dan erg koud zijn.

Zowel in de zomer als in de winter is een goede bescherming van je huid, ogen en lippen tegen de felle zon zeker nodig.

Voor alle wandeltochten geldt: je gaat naar de bergen en het weer kan altijd veranderlijk zijn. Regenkleding, jas én broek, zijn altijd nodig! Ook bij koude / harde wind kun je daar veel plezier van hebben. Bij de jeeptochten is een licht (winddicht) jack voldoende. In combinatie met een lekkere warme fleece voor ’s avonds als het, juist ook in de woestijn, flink afkoelt.

Taal en cultuur

De officiële taal in Marokko is Arabisch. De meest gesproken taal is het Berbers dat in Marokko drie verschillende varianten kent; in het noorden het Tarifiyt, in het zuiden Tachelhiyt en in het midden en oosten Tamazight (spreek uit Tamazirt). Naar schatting spreekt zo’n 60% van de totale bevolking Berbers, in sommige gebieden is dat meer dan 80%. Het percentage van de bevolking dat uitsluitend Berbers spreekt (en geen Arabisch) is nooit onderzocht, maar schommelt waarschijnlijk rond de 25% en neemt snel af met de komst van scholen ook in kleine dorpen waar in het Arabisch les wordt gegeven. Sinds kort is er een opleving van het Berbers en is er zelfs een aparte tv zender. Doordat in Marokko naast het Berber al sinds de 7e eeuw Arabisch wordt gesproken, zijn er veel woorden uit overgenomen. Op dezelfde manier heeft het Marokkaans Arabisch veel overgenomen uit het Berber. In structuur en basiswoordenschat zijn de twee talen echter totaal verschillend. Ook wordt in Marokko nog steeds veel Frans gebruikt. Tot 1956 was het land een Franse kolonie met in het noorden delen die door Spanje werden bestuurd.

Islamitisch geloof

De Marokkaanse cultuur is doordrenkt met het islamitische geloof. Sinds de troonsbestijging van Mohamed VI in 1999 is het land politiek stabiel en deze moderne koning heeft het imago van Marokko als vooruitstrevend en tolerant islamitisch land versterkt. Ook de economie is de laatste tien jaar sterk gegroeid.

Hoewel de grote steden snel westers worden, overheersen vrouwen met hoofddoekjes en mannen in djellabahs het straatbeeld. Man en vrouw zul je niet snel hand in hand of gearmd over straat zien lopen. Vrouwen onderling gaan wel innig gearmd over straat en ook voor mannen is het onderling niet ongebruikelijk om hand in hand te lopen.

Een handdruk geven ter kennismaking is bij voorkeur juist níet al te stevig. En iemand daarbij (langer) recht in de ogen kijken is eigenlijk zelfs een beetje onbeleefd.

In de zomer is lichte en luchtige kleding aan te raden. Houdt bij uw kledingkeuze rekening met respect voor de lokale bevolking. In vrijwel geheel Marokko wordt schaarse kleding als aanstootgevend gezien. Voor zowel mannen als vrouwen is het netjes om schouders en bovenbenen tot en met de knieën te bedekken.

Muntthee

Muntthee is dé nationale drank. In de bergen wordt het niet voor niets ‘Whisky Berbères’ (Berberwhisky) genoemd. Ze drinken het veel en met veel suiker. De (vrijwel niet geraffineerde) suiker voor de thee wordt verkocht in taps toelopende kegels die ‘pain du sucre’ worden genoemd. Alcohol wordt alleen geschonken in restaurants en bars met een speciale vergunning. En nooit direct in het zicht vanaf de straat of op een terras.

Het bereiden van een goed glaasje muntthee en het inschenken van de thee (vanaf hoog voor het schuim) is een belangrijk ritueel. Aan gasten wordt vaak gevraagd dit ritueel ‘aan tafel’ uit te voeren. En … van een goed glaasje thee mag je best een beetje slurpen. Een smaakvolle Marokkaanse thee drink je natuurlijk op zijn Marokkaans met veel suiker. Als je écht liever geen suiker wilt vraag dan om: ‘atai, blas soekar, afak’. (of afakum tegen een vrouw).

mintthee