Marrokko op reis; Reisverhalen en Berbersprookjes – Bu Ilmawn

Berbersprookjes

In Marokko worden al eeuwen verschillende Berbertalen gesproken. Het is het land waar verschillende culturen elkaar van oudsher ontmoeten en waar verschillende talen altijd al naast elkaar gesproken werden. Zo werden de Berberse talen gesproken naast het Latijn en Punisch in de Romeinse tijd, het Arabisch sinds de komst van de Islam en met de komst van de Fransen en Spanjaarden is daar ook Frans en Spaans aan toegevoegd.

De helft van alle 33 miljoen inwoners spreekt één van de drie Berbertalen als moedertaal. In het Noorden Tarifiyt door de Berbers uit het Rifgebergte en Tamazighten Tasjelhiyt in het Atlasgebergte en verder naar het zuiden. En overal, ook op het beroemde plein Jemaa el Fna in sprookjesstad Marrakech, is verhalen vertellen nog steeds een gave. De ontelbare Berbersprookjes met vaak ook levende dieren in een hoofdrol zijn simpel en vaak ook, net als bij ons, met een diepere betekenis. In veel verhalen is een mooie rol weggelegd voor de egel (Bu Mhnd), en de jakhals (Bu uššn). Zij vertegenwoordigen de wijsheid en de sluwheid die vaak ten val komt.

Bu Ilmawn die elk jaar direct na het offerfeest op bezoek komt is van een andere orde. Met aan gezelschap de verklede helpers – vaak donker of zwart of verkleed als vrouw – en met een bijzondere rol voor het zakje met roet – lijkt deze traditie wel wat op de Nederlandse Zwarte Piet …

Het verhaal van Bu ilmawn

Bu Ilmawn “de eigenaar van de huiden” is verbonden met diverse feesten in Marokko, waarin mannen zijn gekleed in de huid van geofferde dieren. Begeleid door hun vrouw Ti’azza en enkele helpers. Ze hebben vaak een stok – tegenwoordig vervangen door een zakje met roet – om Baraka (goddelijke genade) aan degenen met wie het in contact komt over te dragen. Tegelijkertijd wordt Bu Ilmawn ook geplaagd en geduwd.

Kinderen worden opgevoed met het verhaal “gedraag je, anders komt Bu Ilmawn je pakken”. Vooral de kleinste kinderen zijn dan ook erg onder de indruk en rennen voor hem weg.

Samengevat vertegenwoordigt Bu Ilmawn de “reiniger van het kwaad”. De personages en de kostuums verschillend van berggebied tot berggebied.

Bron: Historische Woordenboek van de Berbers door Hsain Ilahiane.

Bilmounfestival

Zo wordt er jaarlijks aansluitend op het ‘grote feest’ Aït el Kebir (het Offerfeest) het Bilmounfestival gehouden. De oudere jongeren van het dorp rennen dan, zoals in het verhaal van Bu Ilmawn, in schapenvellen verhuld achter de jongere kinderen aan. Wilt u deze culturele traditie zelf zien en meemaken? Ook bij Maroc Travel vieren wij Aït el Kebir en het Bilmounfestival met een 8-daagse culturele wandelreis langs bijzondere Berberdorpjes en de Toubkal. Vertrek in 2016 op zondag 10 september. Prijs € 790 ‘all inclusive’ – zonder de vlucht. En als u dan nog meer Marokko achter de schermen wilt ontdekken kunt u nog een week aansluiten bij onze bijzondere reis “Geheimen van Marrakech en het Atlasgebergte“.